Kombucha

Kombucha komt steeds vaker in de publiciteit. Er zijn ook steeds meer mensen die deze heerlijke drank ontdekken. Het is een soort frisdrank dat ook nog super gezond is voor je. En als je het zelf maak, dan is het ook nog eens veel goedkoper dan frisdrank uit de winkel.

De oorsprong van Kombucha.

Kombucha bestaat al bijna 2000 jaar. Het werd voor het eerst gebrouwen in China, Japan en Rusland. In het begin van de 20e eeuw werd kombucha ook populair in Europa. Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde werd kombucha thee de "Thee van Onsterfelijkheid" en "het levenselixer" genoemd.

Waarom is kombucha gezond?

Kombucha is een fermentatieproces. De basis is thee met suiker. Hier wordt een zwam (SCOBY) aan toegevoegd. In deze SCOBY zit een gezelschap van gisten en bacteriën die leven van de thee en de suiker. De suiker wordt opgegeten en omgezet naar andere stoffen. Hierdoor wordt de drank steeds zuurder en krijgt het zijn eigen smaak. Ook zal de drank wat koolzuur bezitten.

De kombucha is rijk aan probiotica en antioxidanten. Wist je dat er in kombucha gemiddeld 47 verschillende soorten gezonde bacteriën zitten? Dat is meer dan er bijvoorbeeld in yoghurt zitten.

Het bevorderd de spijsvertering en is bloeddruk verlagend. Omdat er vrijwel geen suikers meer inzitten is het dus ook geschikt voor mensen met suikerziekte. De drank heeft ook een ontstekingsremmende werking.

Let op!

Kombucha kan een heel laag percentage alcohol bevatten. Deze is meestal niet hoger dan 0,5 procent.

Zelf maken of kopen?

Kombucha kan je in de winkel kopen. Helaas is deze kombucha gesteriliseerd. Hierbij wordt de kombucha verwarmt tot boven de 60 graden om het fermentatie-proces te stoppen. Helaas doden ze op deze manier ook alle goede bacteriën die het drankje zo gezond maken. Er blijft dan ook niet meer dan een frisdrank over.

Natuurlijk kan je het ook zelf maken. Met slecht 15 minuten per week heb je altijd een verse voorraad met kombucha. Deze drink je vers, inclusief alle goede bacteriën. Het is veel lekkerder dan uit de winkel, er zit minder suiker in en het is dus zeker veel gezonder.

Wat is een SCOBY?

Een SCOBY, wat staat voor ‘symbiotic culture of bacteria and yeast’, ofwel in het Nederlands: ‘symbiotische cultuur van bacteriën en gisten’, is een ingrediënt gebruikt bij de fermentatie en productie van kombucha. Hij wirdt ook wel 'de Zwam' of 'de Moeder' genoemd.

Fermentatie is een proces waarbij koolhydraten, zoals suiker of zetmeel in alcohol of zuur veranderen.

Het uiterlijk van de SCOBY kan variëren. Hij is meestal licht tot donkerbruin van kleur, rubberachtig, beetje glibberig en ondoorzichtig met een milde, azijnachtige geur.

De geleiachtige platte structuur van de SCOBY is het thuis van vele soorten bacteriën en gisten, die in dit geval leven van thee en suiker en kombucha produceren.

De SCOBY bevind zich aan de bovenkant van de thee en zal in loop der tijd steeds dikker worden. Als de SCOBY omlaag zakt is dat geen enkel probleem. Aan de oppervlakte van de thee zal zich een nieuwe SCOBY vormen.

Hoe kom je aan een SCOBY?

Er zijn diverse websites waar je een SCOBY en een beetje startersvloeistof kan kopen. Ook op marktplaats.nl worden ze volop aangeboden.

Ken je iemand die al Kombucha maakt, dan kan je vast wel een SCOBY of een deel hiervan krijgen.

Het recept.

Ingrediënten.

2 liter water
10 gram groene of zwarte thee
200g suiker
50 ml kombucha (of appelazijn)
1 kombucha-zwam

Bereiding:

Breng 500 ml van het water aan de kook in een steelpan.
Neem het water van het voor en laat het een klein beetje afkoelen.
Laat hierin de thee 15 minuten trekken.
zeef de theeblaadjes uit het water de thee en los de suiker op in het theewater.
Schenk de warme thee in de grote glazen pot en schenk hier vervolgens de overige 1,5 liter (koud) water bij.
Controleer of het water niet te warm is. Boven de 40 graden Celsius sterven de bacteriën.
Schenk de 50 ml kombucha bij de zoete thee in de pot en leg de kombucha-zwam er voorzichtig in.
Leg het kaasdoek of theedoek op de pot en zet dit vast met een elastiek. Zo kan er nog wel zuurstof bij, maar geen stof of fruitvliegjes.
Zet de pot weg op een plek waar hij niet in de volle zon staat.
Het liefste bij kamertemperatuur of ietsje warmer dan dat.
Laat de kombucha ongeveer 7 dagen fermenteren. Hoe langer hij staat, hoe zuurder hij wordt. Proef regelmatig om te kijken wat jij lekker vind.
Daarna haal je voorzichtig de zwam uit de pot en doe deze in een kom met een beetje kombucha.
De rest van de drank kan je zeven en in glazen beugelflessen doen. Bewaar deze in de koelkast om het fermentatie proces af te remmen. Open na enkele dagen de fles even om de druk te laten ontsnappen.
Vanaf hier begint het recept weer bij punt 1.

Thee.

Voor de kombucha-bacterie is het belangrijk dat je echte thee gebruikt. Dit is meestal groene of zwarte thee, maar je kan ook Olong-thee of English blend gebruikt. Smaakjes thee is zeker niet aan te bevelen, omdat daar vaak geen echte thee, van de theeplant in zit.

Vind je Kombucha lekker en ga je het zelf maken, dan is het aan te bevelen om losse thee te kopen in plaats van theezakjes. De kwaliteit van losse thee is vele malen beter dan die van de thee in kant en klare zakjes.

Tweede fermentatie.

Je kan kombucha ook een extra smaak meegeven. Dit gebeurd tijdens een tweede fermentatie. Als je de kombucha gezeefd heb doe je een deel smaakmakers bij de kombucha in de fles. Dit kan in de vorm van vers fruit, sap of gedroogd fruit. Laat de kombucha nog enkele dagen op kamertemperatuur staan. Zeef de kombucha hierna opnieuw en bewaar hem daarna in de koelkast.

Bewaren.

Zelf gemaakt kombucha is een levend product. Om de fermentatie af te remmen kan hij het beste in de koelkast bewaard worden. Tijdens het fermenteren wordt er ook koolzuur gevormd. Doe de kombucha in beugelflessen, deze kunnen wel wat druk aan. Laat eventueel na enkele dagen de druk ontsnappen door de fles even te openen. Ook in de koelkast wordt de kombucha steeds zuurder, al gaat het daar wel minder snel.

Drink de kombucha innen een dag of 10 op, dan is hij nog het lekkerste.

Even wennen.

Ondanks dat kombucha een erg gezonde drank is, moet je zeker in het begin er niet te veel van drinken. Het is een gefermenteerde drank en daar moet het lichaam even aan wennen. Als je er te snel te veel van drink heb je kans dat je erg veel tijd op het toilet door breng.

Begin eens met een half glaasje per dag en bouw dit uit. Zelf drink ik een klein glaasje per dag.

De aanbevolen hoeveelheid is 2 glaasjes per dag.

Kombucha-azijn.

Als je de kombucha lang genoeg door laat fermenteren, zo'n 14 dagen of langer, dan zal alle suikers omgezet zijn naar zuren. De drank is dan ook zo zuur als azijn en kan hier ook prima voor gebruikt worden.